Yeni Bir T Hücresi Reseptörü Keşfedildi
Vücutta virüs ve bakteri gibi hastalık yapıcı etmenlere yani patojenlere karşı belirli savunma mekanizmaları bulunur. Bu savunma mekanizmalarının temel bileşenleri bağışıklık sistemi hücreleridir.
En bilinen bağışıklık sistemi hücrelerinden biri T hücreleridir. T hücreleri aynı zamanda bağışıklık sisteminde önemli rolü olan beyaz kan hücrelerinin bir türüdür. Kemik iliğinde üretilirler ve timüs bezinde görevlerine göre çeşitli T hücrelerine dönüşürler.
Tüm T hücrelerinin yüzeyinde hücre zarına bağlı olan ve proteinden oluşan bazı reseptörler bulunur. Bu reseptörlere “T hücresi reseptörleri” denir. T hücresi reseptörleri, vücuda giren patojenlerinantijenlerinitanıyarak patojeni yok eden bağışıklık sistemi hücrelerinin uyarılmasını sağlar.
T hücresi reseptörü tarafından uyarılan sitotoksik T hücresi, kanser hücrelerini yok ediyor.
Bu zamana kadar bilim insanları T hücresi reseptörlerinin sadece iki farklı türünün bulunduğunu düşünüyordu. Bunlar α (alfa) ve β (beta) adı verilen iki farklıpolipeptit zincirininbirbirine bağlanmasıyla oluşan αβ T hücresi reseptörü ile γ (gama) ve δ (delta) adı verilen iki farklı polipeptit zincirinin birbirine bağlanmasıyla oluşan γδ T hücresi reseptörüydü. Fakat uluslararası bir grup bilim insanı, keseli canlılarda bulunan yeni bir tür T hücresi reseptörü daha keşfetti. Keşfedilen reseptöre γμ (gama-mi) T hücresi reseptörü adı verildi.
αβ T hücresi reseptörünün hücre zarına bağlı hâli
γμ (gama-mi) reseptörü, bir sıçan türünün genetik analizi sırasında,reseptörü kodlayan genlerinfark edilmesiyle keşfedildi. Reseptörün detaylı üç boyutlu görüntüsünü inceleyen bilim insanları, γμ T hücresi reseptörünün şeklinin diğer T hücresi reseptörlerinden farklı olduğunu belirledi. Reseptörün şeklinin normalantikorlarınaksine tek bir bağlanma bölgesi olan ve “nanokor” olarak bilinen antikorlara benzediği anlaşıldı.
Nanokor (solda) ve antikorun (sağda) üç boyutlu görünümü
Bu keşif sayesinde geleneksel T hücresi reseptör türlerinden farklı olarak γμ (gama-mi) T hücresi reseptörü gibi yeni bağışıklık sistemi hücreleriyle farklı patojenlerin tanınma ve yok edilme olasılığının artırılması bekleniyor.
Sözlük:
Antijen:Patojenin bağışıklık hücreleri tarafından tanınmasını sağlayan vücuda yabancı kısımları.
Antikor:Bakteri ve virüs gibi hastalık yapıcı etmenleri yüzeylerindeki antijen olarak isimlendirilen moleküller sayesinde tanıyan ve yok eden bağışıklık hücrelerinden biri.
Polipetit zinciri:50’den fazla amino asitten oluşan zincirler.
Timüs bezi: Göğüs kemiği arkasında bulunan iç salgı bezi.