Yanmayı Mümkün Kılan Unsurlar
hvostik/iStock.com
Yanmayı gerçekleştirmek için üç temel unsura ihtiyaç vardır: Yanıcı madde, yakıcı madde ve yanmayı başlatacak bir ısı kaynağı. Örneğin, bir kibrit ile tutuşturulan kağıt, yanıcı madde olan kağıdın atmosferdeki oksijen ile tepkimeye girmesini sağlayan kibritin oluşturduğu kıvılcım sayesinde yanar.
Suyun kimyasal formülü H2O’dur ve iki hidrojen atomu ile bir oksijen atomundan oluşur. Hidrojen, yapısında yalnızca bir elektron bulunan çok reaktif bir elementtir ve bu nedenle diğer elementlerle kolayca tepkimeye girerek bileşikler oluşturur. Doğada, genellikle hidrojen gazı halinde bulunur.
Hidrojen Yakıcı mı, Yoksa Yanıcı Bir Madde midir?
Hidrojen gazı, yanıcı bir maddedir ve havadaki oranı %4’e ulaştığında yanmaya başlayabilir.
Oksijen Yakıcı mı, Yoksa Yanıcı Bir Madde midir?
Oksijen ise yakıcı bir maddedir. Ancak, su gibi yanmış bir bileşik olarak karşımıza çıkan diğer elementlerle tepkimeye girerek yeniden yanma sürecine dahil olabilir mi? Hayır, bu mümkün değildir.
Bunun nedeni, suyun zaten yanmış bir bileşik olmasıdır. Yanma, yanıcı bir madde ile yakıcı bir maddenin tepkimeye girmesi sonucu enerjinin açığa çıktığı kimyasal bir süreçtir. Hidrojen ve oksijen tepkimeye girdiğinde su oluşur, aynı zamanda ısı ve ışık formunda enerji açığa çıkar. Dolayısıyla, su yanma tepkimesinin sonucunda oluşan bir bileşik olduğu için tekrar yanamaz. Bu durumu, odunun küllerinin yanması ile benzetebiliriz.
Kaynaklar:
- https://chem.libretexts.org/Bookshelves/Introductory_Chemistry/Book%3A_Introductory_Chemistry_(CK-12)/11%3A_Chemical_Reactions/11.06%3A_Combustion_Reactions
- https://www.thenakedscientists.com/articles/questions/why-doesnt-water-burn
- https://www.scienceabc.com/pure-sciences/why-doesnt-water-burn-despite-being-made-of-combustible-substances-hydrogen-and-oxygen.html