Evde Yapabileceğiniz Yumurta ve Şişe Deneyi ile Hava Basıncını Gözlemleyin
Günlük hayatımızda kullandığımız birçok eşyanın arkasında yatan bilimsel prensipler vardır. Örneğin, evimizde bulunan cam şişeler, ideal gaz denklemine göre hareket ederler. Bu denkleme göre basınç, sıcaklık ve hacim arasındaki ilişki ideal gazların davranışını açıklamada önemli bir rol oynar. Bu deney, evde kolayca yapabileceğiniz bir deneydir ve ideal gaz denkleminin nasıl işlediğini gösterir.
İdeal Gaz Denklemi Nedir?
İdeal gaz denklemi, gazların sıcaklığı, basıncı, hacmi ve miktarı arasındaki ilişkiyi yaklaşık olarak ifade eden eşitliklerden biridir. Bu denklem, kimya biliminin matematik kısmı olan stokiyometrik hesaplamalarda da kullanılır. Stokiyometri, kimyasal formüller ve tepkimelerdeki giren ve çıkan maddelerin kütle, mol ve hacim gibi niceliksel değerlerinin hesaplanmasını sağlar.
Deney İçin Gereken Malzemeler
- 1 adet cam şişe
- 1 adet tam pişmiş ve soyulmuş yumurta
- 2 adet küçük mum
- Çakmak ya da kibrit
Nasıl Yapılır?
Evde kolayca bulabileceğiniz malzemelerle yapabileceğiniz bu deney için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
- İlk olarak, cam şişenin içine tam pişmiş ve soyulmuş bir yumurta yerleştirin.
- Ardından, şişenin ağzını yumurtanın üzerine gelecek şekilde kaplayın.
- Bir çakmak ya da kibrit yardımıyla iki küçük mumu yakın ve ardından şişenin ağzına doğru tutarak alevlerin şişeye girmesini sağlayın.
- Birkaç dakika bekleyin ve ardından alevleri söndürün.
Ne Oldu?
Başlangıçta şişenin içindeki hava basıncı ile dışındaki basınç eşitti. Bu yüzden yumurta hareket etmedi. Ancak, mumların alevi şişenin içindeki havayı ısıttı ve dolayısıyla iç basınç arttı. Mumların alevi söndürüldükten sonra ise şişenin içindeki sıcaklık ve basınç azalmaya başladı. Bir süre sonra iç basınç yumurtayı şişenin ağzında tutamayacak kadar azaldı ve yumurta şişenin içine düştü.
Sonuç
Bu basit deney, evde kolayca yapabileceğiniz bir deney olmasının yanı sıra ideal gaz denkleminin nasıl işlediğini de göstermektedir. Ayrıca, günlük hayatımızda kullandığımız birçok eşyanın arkasında yatan bilimsel prensipleri anlamamıza yardımcı olmaktadır.