Opportunity Keşif Aracı Mars Görevini Tamamladı
ABD Ulusal Uzay ve Havacılık Dairesi’nin (NASA) Mars’ın yüzeyinde yaklaşık on beş yıldır araştırmalar yapan Opportunity keşif aracının görevi sonlandı. Geçtiğimiz haziran ayında Mars’ta meydana gelen şiddetli toz fırtınası nedeniyle Opportunity ile iletişim kesilmişti. Enerjisini üzerindeki güneş panellerinden sağlayan Opportunity ile en son 10 Haziran’da iletişim kurulmuştu.
Toz fırtınası ilk kez 30 Mayıs’ta tespit edildi. Başlangıçta bölgeseldi, ancak ilerleyen günlerde şiddeti artan ve yoğunlaşan fırtınanın 19 Haziran’da gezegenin tamamını kapladığı açıklandı.
NASA Mars Reconnaissance Orbiter (MRO)
Opportunity, güneş panellerini kullanarak enerji ihtiyacını karşılıyor ve bataryalarını şarj ediyor. Ancak Mars atmosferini kaplayan toz parçacıkları Opportunity’nin bataryalarını şarj edebilmek için yeterli miktarda güneş ışığı almasını engelledi.
Opportunity ile en son iletişim kurulan tarihte keşif aracından gelen son sinyaller keşif aracının sıcaklığının -29oC olduğunu gösteriyordu. Opportunity düşük sıcaklıklarda bataryalarını koruyabilmek için ısıtıcılar kullanıyordu. Fırtınanın uzun sürmesi ve fırtına sona erdikten sonra Mars atmosferindeki toz parçacıklarının yoğunluğunun azalması için geçen süre Opportunity bataryalarının “hayatta kalabilmesi” için risk oluşturuyordu.
NASA Jet İtki Laboratuvarıdeğişebilir
NASA araştırmacıları Opportunity’nin bataryalarındaki enerji seviyesi belli bir düzeyin altına indiğinde, keşif aracının görev saati dışındaki bütün alt sistemlerini kapatarak düşük güç arıza moduna (bilgisayarlardaki uyku moduna benzetilebilir) geçtiğini tahmin ediyor. Görev saati, Opportunity’nin bilgisayarının belirli aralıklarla uyku modundan çıkıp güneş ışığının bataryaları şarj edip etmediğini denetlemesini sağlıyor.
Bu moddayken güneş panellerini tekrar şarj edebilecek kadar güneş ışığı ulaştığında keşif aracı tekrar “uyanabiliyor”.
Araştırmacılar keşif aracından gelebilecek sinyalleri yakalayabilmek için bilgisayarının uyku modundan çıktığı zamanlarda Opportunity ile iletişim kurmaya çalıştı. Opportunity’den gelebilecek sinyaller NASA’nın Dünya üzerinde kurulu Derin Uzay Ağı’nın (Deep Space Network, DNS) parçası olan antenler aracılığıyla dinlendi. Opportunity ile iletişim kurmak için sadece keşif aracından gelenler sinyaller tespit edilmeye çalışılmadı. Ayrıca keşif aracına, Dünya ile iletişim kurmasını engelleyebilecek olası sorunların çözümüne yönelik, komutlar gönderildi.
Kasım ayından ocak ayının sonuna kadar devam eden mevsimsel rüzgârların Opportunity’nin güneş panellerinin üzerindeki tozu temizleyebileceği düşünülmüştü. Ancak tahminler gerçekleşmedi.
Opportunity ile tekrar iletişim kurabilmek için binden fazla komut gönderildi ancak sonuç alınamadı. 13 Şubat’ta ise Opportunity görevinin sona erdirildiği resmi olarak açıklandı.
