earleliason/iStock
Mikroplastik Kirliliği Antarktika’ya Ulaştı
Bugüne kadar Antarktika’nın aşırı iklim koşulları, diğer kıtalara olan uzaklığı ve bölgede kalıcı yerleşimin bulunmaması sebebiyle insan etkisinden uzak olduğu düşünülürdü.Fakat sonuçları yakın zamanlarda açıklanan bir araştırmada, Antarktika’da mikroplastik kirliliği tespit edildi.
Bir grup bilim insanı 2019 yılında yaptıkları keşif gezisi sırasında Weddell Denizi’nin bulunduğu bölgede atmosferden, derin deniz suyundan, deniz buzundan ve deniz tabanından 82 örnek topladı. Ekip, topladıkları örneklerin her birini polarize ışık mikroskobu ve Raman spektroskopisi yöntemlerini kullanarak analiz etti. İncelemeler sonunda her bir örnekte mikroplastik kirliliği tespit edildi. Örneklerin %60’ında sentetik tekstil ürünlerinde sıkça kullanılan polyester elyaf, kalanında ise farklı şekil ve renklerde naylon, polipropilen ve akrilik parçaları olduğu belirlendi.
Polyester tekstil lifinin polarize ışık mikroskobu görüntüsü/Fotoğraf:Nekton Mission
Bilim insanları plastiklerin bir kısmının yer altı sularından, bir kısmının Weddel Denizi’ne yakın Scotia Denizi’ndeki araştırma gemilerinden ya da filolar tarafından kullanılan olta takımlarından geldiğini, diğerlerinin ise rüzgâr aracılığıyla Antarktika’ya taşındığını düşünüyor. Çünkü mikroplastik kirliliğinin en fazla görüldüğü örnekler havadan toplananlardan oluşuyor.
Daha önce yapılan araştırmalar, mikroplastiklerin hava kütleleri ve toz bulutlarıyla karalardan denizlere, yüksek nüfuslu bölgelerden uzak kutup bölgelerine taşınabildiğini göstermişti. Bu araştırmada ise mikroplastiklerin denizden havaya taşınabildiği de belirlendi.
Araştırmalar, Antarktika’yı çevre okyanusların kirliliğinden izole ettiği düşünülen, 2.000-4.000 metre derinliğe sahip Antarktika Çevresel Akımı’nın (ACC) da Antarktika’yı mikroplastik kirliliğinden koruyamadığını gösterdi. Bu görüşün aksine bilim insanları ACC Akımı’nı geçen mikroplastiklerin Weddel Denizi’nde birikerek daha büyük bir kirliliğe neden olabildiğini düşünüyor.
Kaynak:
- Cunningham, M. E. ve ark., “The transport and fate of microplastic fibres in the Antarctic: The role of multiple global processes“, Frontiers in Marine Science, Kasım 2022.