İnsan Etkinliklerinin Dünya’nın Kendi Etrafındaki Dönüşü Üzerindeki Etkileri
cicerocastro/iStock
Dünya, güneş sistemimizdeki en büyük gezegen ve kendi etrafında dönerek bir günde tam bir tur atar. Ancak son yıllarda yapılan araştırmalar, insan etkinliklerinin Dünya’nın kendi etrafındaki dönüşünü etkilediğini gösteriyor.
Kütle dağılımındaki değişimler, Dünya’nın kendi etrafında dönme eksenini etkiler ve bu da kutup noktalarının yerini değiştirir. Özellikle Kuzey Kutbu, her yıl yaklaşık on metrelik bir çember çizer ve salınma merkezi zamanla kaymaya başlar. Son yıllarda ise salınma merkezi İzlanda’ya doğru yaklaşık 9 santimetre kayıyor.
Bu konuda yapılan araştırmalar, barajlarda su tutulması, buzul erimeleri ve yer altı sularının tüketilmesinin Dünya’nın kendi etrafındaki dönüşünü önemli ölçüde etkilediğini gösteriyor. Araştırmacılar, 1993-2010 yılları arasında yapılan uydu ölçümleriyle bu değişimleri tespit edebildi.
Özellikle yer altı sularının aşırı kullanımı, karaların altındaki su kütlesinin okyanuslara aktarılmasına neden oluyor. Bu da Dünya’nın kendi etrafındaki dönüş ekseninin 80 santimetre kaymasına yol açıyor. Böylece, buzul erimelerinin neden olduğu değişimden daha büyük bir etki yaratıyor.
Bu değişimin en büyük sebeplerinden biri de kütle değişiminin daha çok orta enlemlerde yaşanması. Eğer aynı etki Ekvator’a yakın bölgelerde görülseydi, etkisi çok daha düşük olurdu.
Detaylı bilgiye, Ki-Weon Seo ve arkadaşlarının Geophysical Research Letters dergisinde yayımladıkları makaleden ulaşabilirsiniz.
İnsan Etkinliklerinin Dünya Üzerindeki Etkileri
İnsan etkinliklerinin Dünya üzerindeki etkileri, son yıllarda giderek artmaya başladı. Sanayileşme, nüfus artışı, iklim değişikliği gibi etkenler, Dünya’nın dengesini olumsuz yönde etkiliyor.
Dünya’nın Dönüş Hızı Değişiyor
Barajlar, su tutulması ve buzul erimeleri gibi faktörler, Dünya’nın dönüş hızını etkiliyor. Bu da yerin hareketlerine, iklim değişikliklerine ve doğal afetlere sebep olabiliyor.
Yer Altı Sularının Aşırı Kullanımı
İnsanların ihtiyaçları için yer altı sularının aşırı kullanımı, Dünya’nın kendi etrafındaki dönüş ekseninin değişmesine neden oluyor. Bu durum, karaların altındaki su kütlesinin okyanuslara akmasına sebep oluyor.
Özetle
İnsan etkinlikleri, Dünya’nın kendi etrafındaki dönüşünü etkileyerek salınma merkezini ve kutup noktalarının konumunu değiştiriyor. Özellikle yer altı sularının aşırı kullanımı, Dünya’nın dönüş hızında büyük değişimlere sebep oluyor. Bu konuda yapılan araştırmalar, insanların doğaya olan etkilerini gözler önüne seriyor.