Osmanlı devletinin padişahlarından II. Selim’in hayatı, II. Selim dönemi, II. Selim nasıl öldü, II. Selim‘in yaptığı savaşlar, II. Selim‘in babası ve fethettiği yerler gibi bilgilere aşağıdaki yazımızda ulaşabilirsiniz.
II. Selim Hayatı
Babası: Kanuni Sultan Süleyman Han
Annesi: Hürrem Sultan
Doğum Tarihi: 28 Mays 1524
Tahta Çıkışı: 29 Eylül 1566
Saltanatı: 1566-1574 (8 Sene)
Vefatı: 15 Aralık 1574
Sarı Sultan Selim diye de bilinen II. Selim 1566”da babasının vefatından 23 gün sonra İstanbul’a gelerek Osmanlı tahtına oturmuştur. Daha sonra da bizzat Belgrad’a gelerek ordunun huzurunda da cülûs merasimini tekrarlamıştır. Yeniçeri teşkilâtı cülûs bahşişinden dolayı ilk defa bu Padişah’a baş kaldırma belirtileri göstermiştir.
II. Selim, diğer Osmanlı Sultanlarına benzemeyen ve hem dirayette ve hem ilim irfanda onların seviyesine çıkamayan bir şahsiyete sahiptir. Ordunun başında hiç bir sefere çıkmamıştır. Daha evvel Karaman Eyaletinin Paşa Sancağı olan Konya’da, Manisa’da ve Kütahya’da sancakbeyliği yapmış ve 42 yaşındayken Padişah olmuştu. Sokullu Mehmed Paşa da olmasaydı, devleti bu sekiz sene içerisinde belki aynı huzurla idare edemezdi. Ancak Kanuni Sultan Süleyman’ın dirayetli Vezir-i Azamı Sokullu Mehmed Paşa, II. Selim yerine devleti idare ediyordu.
II. Selim devrinde patlak veren hadiselerden birincisi Yemen Meselesi idi. Kanunî devrinde iki beylerbeylik haline getirilen Yemen’de zayıflayan Osmanlı idaresine karşı, Zeyd bin Ali neslinden gelen Topal Mutahhar isyan etti ve San’a ile Teaz taraflarına hâkim olan Murad Paşa’yı mağlup ederek katleyledi. Bunun üzerine Yemen Eyaleti tek eyalet haline getirilerek 975 Zilhicce/1568 Haziran tarihinde Halep Beylerbeyi Özdemiroğlu Osman Paşa Beylerbeyliğe getirildi ve buradaki isyanı bastırdı. Sokullu tarafından Yemen Serdarı olarak gönderilen Sinan Paşa’nın gayretleri de eklenince, Yemen, uzun süre Osmanlı hâkimiyeti altına girdi.
Aynı yıl Kurdoğlu Hızır Reis de Endonezya’ya sefer düzenlemişti. Bu arada 1569 yılında Astırhan’a ve Ruslara karşı sefer düzenlendiyse de, Kale Ruslardan alınamadı.
Bu arada 978/1570 tarihinde Kıbrıs Adası Venediklilerin elinden alındı ve bir Hıristiyan Krallığa da son verilmiş oldu. Kıbrıs Müslüman Türklerin eline geçti.
II. Selim devrinde Osmanlı ordusu ilk defa İnebahtı’da Hıristiyan deniz donanması karşısında mağlûbiyete uğradı. 7.10.1571 tarihinde meydana gelen İnebahtı bozgunu, maalesef Avrupalıların gözünde yenilmez ordu diye bilinen Osmanlı Ordusunun bu vasfını bozdu. Ancak İnebahtı’da kaybedilen Osmanlı Donanması kısa bir zaman içerisinde yeniden inşa olundu. Bu arada Osmanlı ordularının desteğini alan Kırım Hânı Giray Han’ın 24.5.1571 tarihinde Moskova’yı alacak kadar Rusları perişan ettiklerini burada kaydetmemiz gerekmektedir.
II. Selim devrinin parlak fetihlerinden biri de 1574 tarihinde Tunus’un kesin olarak Osmanlı topraklarına katılmasıdır. Bunun dışında II. Selim devri, fetihler ve zaferler devresi olmaktan ziyade sulh ve antlaşmalar dönemi olmuştur.
II. Selim, sekiz senelik saltanatından sonra 50 küsur yaşında Saray’da 18 Şaban 982/1574 tarihinde vefat etmiştir. Babasından 14 892 000 km² olarak devraldığı imparatorluk topraklarını 15 162 000² km olarak bırakmıştır. Ayasofya’daki türbesinde defnedilmiştir.
Şunu önemle ifade edelim ki, Osmanlı Devleti’nin duraklama devresi, Kanuni’nin oğlu Şehzâde Mustafa’yı bir kısım dedikoducunun iftirasıyla idama mahkûm ettirmesiyle başlar ve II. Selim devrini aslında bir duraklama devri saymak mümkündür. Zira bizzat ordusunun başında mücâhid fî sebîlillah bir Padişah yerine, Sarayından dışarıya çıkmayan ve sadece gezinti için Edirne ve benzeri yerlere giden bir Padişah anlayışı hâkim olmaya başlamıştır. Nitekim çok sevdiği Edirne’de Selimiye Camiini inşâ ettirmiştir.
Onun zamanında hizmet ifa eden Sadrazamlar arasında, devleti asıl yürüten insan diye bilinen Sokullu Mehmed Paşa, Lala Mustafa Paşa ve Özdemiroğlu Osman Paşa’yı; diğer devlet adamları içinde Piyale Paşa, Koca Nişancı Celal-zâde Mustafa Çelebi ve Feridun Ahmed Bey’i ve ilim adamları arasında ise Şeyhülislâm Ebüssuud Efendi, Şeyh Aşık Mehmet Efendi, Kastamonulu Şeyh Şaban-ı Veli Efendi, Dede Cöngî Efendi, Kınalı-zâde Ali Efendi ve İmam Muhammed Birgivi’yi zikredebiliriz.
ZEVCELERİ: 1- Nurbânû Sultân; III. Murad’ın annesi ve İtalyan asıllı bir câriyedir.
ERKEK VE KIZ ÇOCUKLARI: 1- Sultan III. Murad 2- İsmihân Sultan. 3-Şehzâde Mehmed. 4-Şehzâde Ali. 5-Şehzâde Süleyman. 6-Şehzâde Mustafa. 7-Şehzâde Cihangir. 8-Şehzâde Abdullah. 9-Şehzâde Osman. 10- Gevherhân Sultan. 11-Şah Sultan. 12- Fatma Sultan. (Biri Esma Sultan olarak da rivayet edilir.)
Döneminin Önemli Olayları :
06.09.1566 – Kanuni Sultan Süleyman’ın vefatı.
07.09.1566 – Zigetvar İç Kalesi’nin fethedilmesi.
– Sultan II. Selim’in tahta davet edilmesi.
27.09.1566 – Şehzade II. Selim’in Afyonkarahisar’dan İstanbul’a hareketi.
29.09.1566 – Drava üzerindeki “Bobokça” Kalesi’nin fethedilmesi.
30.09.1566 – Sultan II. Selim’in İstanbul’da Kadıköy’e gelmesi ve tahta çıkışı.
03.10.1566 – Sultan II. Selim’in İstanbul’dan Belgrad’a hareketi.
17.10.1566 – Sultan II. Selim’in Belgrad’a gelmesi.
21.10.1566 – Ordunun Zigetvar’dan Belgrad’a hareketi.
26.10.1566 – Kanuni Sultan Süleyman’ın cenazesini getiren ordunun Belgrad’a gelmesi ve cenazenin İstanbul’a gönderilmesi.
– Belgrad’da ilk yeniçeri hareketi. dersimiz.com
31.10.1566 – Sultan II. Selim’in Belgrad’dan İstanbul’a hareketi.
01.11.1566 – İçki yasağı sebebiyle “Silsilei Ulema”nın yürüyüşü.
28.11.1566 – Kanuni Sultan Süleyman’ın cenaze merasimi.
04.12.1566 – Sultan II. Selim’in Halkalı’daki saraya gelmesi.
– İstanbul’da Yeniçeriler arasında ikinci hareketin başlaması.
07.12.1566 – Cülus törenlerinde dağıtılan bahşişin ilmiye sınıfına da verilmesi kararı.
16.12.1567 – Özdemiroğlu Osman Paşa’nın San’a Beylerbeyliğine tayini.
30.12.1567 – Şam Beylerbeyi Mustafa Paşa’nın Yemen Serdarlığına tayini.
16.02.1568 – İran elçisi Şahkulu Han’ın Edirne’ye gelişi.
17.02.1568 – Osmanlı Devleti ile Avusturya arasında 8 yıllık bir süre için Edirne’de barışın imzalanması.
28.04.1568 – San’a ve Yemen Beylerbeylikleri’nin yeniden birleştirilmesi.
13.05.1568 – Yemen Serdarı Mustafa Paşa’nın Şam’dan Mısır’a hareketi.
– Özdemiroğlu Osman Paşa’nın Yemen fethi.
– Taaz’ın alınması.
– Edirne’de Mimar Koca Sinan”ın yapacağı Selimiye Camii inşaatının başlaması.
05.01.1569 – Mısır Beylerbeyi Koca Sinan Paşa’nın, Yemen Serdarlığı görevine hareketi.
03.05.1569 – Mısır’ın en stratejik kalesi olan Kahire Kalesi’nin alınması.
15.05.1569 – Aden’in alınması.
– Mısır Kaptanı Kurdoğlu Hayreddin Hızır Beyin Sumatra seferi ve Türk denizciliğinin Okyanusa dayanması.
26.07.1568 – Sana’nın alınması.
– Sokullu Mehmed Paşa’nın Ejderhan Astrahan seferi.
04.08.1568 – Don-Volga Kanalı’nı açarak Karadeniz ile Hazar Denizi’ni birleştirme planı.
19.09.1569 – İstanbul’da büyük yangın.
18.10.1569 – Osmanlı-Fransa arasında ikinci dönem kapitülasyonların imzası.
15.05.1570 – Donanmanın Kıbrıs seferi sebebiyle Akdeniz’e hareketi.
18.05.1570 – Kevkeban Kalesi’nin alınması ve Yemen barışı.
– Behram Paşa’nın Yemen valiliği üzerine Zebid’e gitmesi.
21.05.1570 – Donanmanın Kıbrıs Adası’ndaki Limasol koyunda demirlemesi.
01.07.1570 – Limasol Koyu’na asker çıkarılması.
04.07.1570 – Ağır topların Larnaka sahiline çıkarılması.
– Harp Meclisi’nde ‘Lefkoşe’nin kuşatılmasına karar verilmesi.
09.07.1570 – Girne Kalesi’nin teslim olması.
– Lefkoşe’nin alınması ve bazı kalelerin kolayca işgali.
18.07.1570 – Magosa Kalesi’nin kuşatılması.
23.01.1571 – Magosa kuşatmacılarına yardım kuvvetiyle levazım ve mühimmat gönderilmesi.
01.03.1571 – Koca Sinan Paşa’nın Yemen’den dönüşü.
04.05.1571 – Donanmanın Akdeniz seferine çıkışı.
– Dalmaçya’nın fethi.
01.08.1571 – Magosa Kalesi’nin teslimi.
– Kıbrıs Adası’nın tamamının alınması.
15.09.1571 – Kıbrıs Serdarı Lala Mustafa Paşa’nın İstanbul’a hareketi.
07.10.1571 – İnebahtı Deniz savaşı.
– Donanmanın mağlubiyeti.
21.10.1571 – İstanbul tersanesinde yeni bir donanma inşasına başlanması.
13.06.1572 – Kaptanı Derya Kılıç Ali Paşa’nın İstanbul’dan Akdeniz seferi için hareketi.
07.03.1573 – Osmanlı Devleti ile Venedik arasında barış antlaşması.
03.06.1573 – Piyale ve Kılıç Ali Paşaların İtalya güneyindeki “Pulya” seferine hareketleri.
– Ayasofya’nın onarımı ve iki minare ilave edilmesi.
15.05.1574 – Donanmanın Tunus seferi için Akdeniz’e hareketi.
09.06.1574 – Boğdan zaferi.
– Osmanlı hakimiyetinin bölgede güçlenmesi.
22.07.1574 – Tunus’da “Halk-ul-Vad” sahiline ordu çıkarılması.
23.08.1574 – Şeyhülislam Ebussud Efendi’nin vefatı.
– Hak-ul Vad Kalesi’nin fethi.
13.09.1574 – Tunus şehrinin istihkamı.
– El-Bastiyan Kalesi’nin fethi.
30.10.1574 – Donanmanın Tunus’dan İstanbul’a hareketi.
04.12.1574 – Sekiz sene için yenilen Osmanlı-Avusturya antlaşmasının İstanbul’dan Viyana’ya gönderilmesi.
– Ünlü Mimar Sinan’ın eseri, Edirne’deki Selimiye Camii’nin inşaatının tamamlanması.
15.12.1574 – Sultan II. Selim’in İstanbul’da vefatı.
21.12.1574 – Sultan II. Selim’in Manisa valisi olan veliahtı şehzade Murad’ın İstanbul’a hareketi.
– Sultan Murad’ın beş kardeşinin idamı.
22.12.1574 – Sultan II. Murad’ın tahta çıkışı.