Genç Yıldızın Etrafını Aydınlatan Jetler: Herbig-Haro 211
Bilim insanları tarafından yapılan son araştırmalar, gözlemlenen bir genç yıldız olan Herbig-Haro 211’in, etrafındaki maddelerle çarpışan yüksek hızlı jetleri sayesinde çevresini aydınlattığını ortaya çıkardı.
Herbig-Haro Nesneleri
Genç yıldızlar, toz ve gaz bulutlarının yoğun bölgelerinde oluşur. Bu bulutların içindeki maddelerin kütle çekim etkisiyle bir araya gelmesi sonucu, yıldız oluşmaya başlar. Oluşum aşamasında, yıldızın etrafında dönen maddelerden bir kısmı ise yıldızdan dışarı doğru atılır. Yüksek hızlarda hareket eden bu maddeler, yolları üzerindeki maddelerle çarpışarak şok dalgaları oluşturur. Bu dalgalar, etraflarındaki maddelerin ısınmasına ve atomlara ve iyonlara ayrışmasına neden olabilir. Böylece Herbig-Haro nesneleri olarak adlandırılan parlak yapılar oluşur.
James Webb Uzay Teleskobu ile Yapılan Gözlemler
James Webb Uzay Teleskobu, kızılötesi dalga boyunda gözlem yapabilme özelliği sayesinde Herbig-Haro nesnelerini incelemek için son derece uygun bir araçtır. Çünkü genç yıldızlar, oluşum aşamasında yoğun toz ve gaz bulutları tarafından çevrelendiğinden, kızılötesi ışınlar bu bulutların içinden geçebilir.
Herbig-Haro 211 Sistemi
Herbig-Haro 211 sistemi, yaklaşık olarak birkaç bin yaşında olan ve kütlesi Güneş’in %8’ine denk gelen bir yıldızdan oluşur. Bu sistem, Dünya’dan yaklaşık 1.000 ışık yılı uzaklıkta ve Kahraman Takımyıldızı’nda yer almaktadır. Oluşum süreci tamamlandığında, Herbig-Haro 211’in yaklaşık olarak Güneş büyüklüğünde bir yıldız olacağı tahmin ediliyor.
Özet
Genç yıldızların oluşum aşamasında yayılan yüksek hızlı jetler, etraflarındaki maddelerle çarpışarak şok dalgaları oluşturur ve böylece Herbig-Haro nesneleri ortaya çıkar. James Webb Uzay Teleskobu, kızılötesi dalga boyunda yapacağı gözlemler sayesinde bu nesneleri daha ayrıntılı bir şekilde inceleyebilme imkanı sunmaktadır. Herbig-Haro 211 sistemi, yaklaşık 1.000 ışık yılı uzaklıkta ve kütlesi Güneş’in %8’ine denk gelen bir genç yıldızdan oluşur. Bu sistem, bilim insanlarına genç yıldızların oluşum süreçleri hakkında önemli bilgiler sunmaktadır.