Gen Düzenleme Yardımıyla Daha Mükemmel Kuyruklar
Bazı canlılar, kopan uzuvlarını yeniden geliştirme (rejenerasyon) yeteneğine sahiptir. Bu canlılardan biri de gekolar. Gekolar, kuyruklarını koparsalar bile yeniden büyütebiliyorlar. Ancak yeni büyüyen kuyruklar orijinal kuyruklar kadar mükemmel değildir.
Gekoların kuyrukları omurgalarının bir uzantısıdır ve içerisinde kemikler, omurilik, kaslar ve sinirler bulunur. Yeniden büyüyen kuyruklarda ise sadece yağ, kas, kıkırdak ve deri bulunur. Bu durumun nedeni yetişkin gekolardaki kök hücrelerin, kemiklerin ve sinirlerin oluşmasını engelleyen bir tür moleküler sinyal üretmesidir.
Orijinal kuyruk (solda), rejenerasyonla üretilmiş kuyruk (ortada), genlerinde düzenlemeler yapılmış kök hücrelerin nakledildiği gekolarda gelişen kuyruk (sağda)
Los Angeles’taki Güney Kaliforniya Üniversitesinden Thomas Lozito ve arkadaşları, gekolardan alınan embriyonik kök hücrelerin genlerinde düzenlemeler yapmışlar. Önce kök hücrelerin, kemiklerin ve sinirlerin oluşmasını engelleyen sinyalleri ihmal etmesini sağlamışlar. Daha sonra da bu kök hücreleri ameliyatla kuyrukları alınmış gekolara nakletmişler. Araştırmacılar, Nature Communications‘ta yayımladıkları çalışmalarında, rejenerasyon sonucunda ortaya çıkan yeni kuyruklarda hem kıkırdak dokunun orijinal kuyruklardaki kemiklere benzer bir yapıya büründüğünü hem de sinirlerin geliştiğini belirtiyorlar. Yeni kuyruklar, tam anlamıyla orijinal kuyruklar gibi olmasa da gelecekte bu sorunun da aşılabileceği düşünülüyor.
Gen Düzenleme Yöntemiyle Mükemmel Kuyrukların Elde Edilmesi
Los Angeles’taki Güney Kaliforniya Üniversitesinden Thomas Lozito ve arkadaşlarının yaptığı araştırmalar, gekolardan alınan embriyonik kök hücrelerin genlerinde düzenlemeler yaparak, gekolarda kuyruk yenilenmesini sağlayan bir yöntem geliştirdi. Bu yöntem sayesinde gekoların yeni büyüyen kuyrukları orijinal kuyruklarına daha yakın bir yapıya sahip oluyor.
Kök Hücrelerdeki Gen Düzenlemeleri
Araştırmacılar, gekolardan alınan embriyonik kök hücrelerin genlerinde düzenlemeler yaparak, kemiklerin ve sinirlerin oluşmasını engelleyen sinyalleri ihmal etmişler. Böylece kök hücreler, ameliyatla kuyrukları alınmış gekolara nakledildiğinde, rejenerasyon sonucunda ortaya çıkan yeni kuyruklarda hem kıkırdak dokunun orijinal kuyruklardaki kemiklere benzer bir yapıya büründüğünü hem de sinirlerin geliştiğini belirtiyorlar.
Yeni Kuyrukların Geleceği
Yeni kuyruklar, tam anlamıyla orijinal kuyruklar gibi olmasa da gelecekte bu sorunun da aşılabileceği düşünülüyor. Önümüzdeki yıllarda daha fazla araştırma yapılırsa, gekolardaki kuyruk rejenerasyonu konusunda daha mükemmel sonuçlar elde edilebilir.
Özetle
Gekolar, kopan kuyruklarını yeniden büyütebilen canlılardandır. Ancak yeni büyüyen kuyruklar orijinal kuyruklarına tam olarak benzemez. Los Angeles’taki Güney Kaliforniya Üniversitesinden Thomas Lozito ve arkadaşları, gekolardan alınan embriyonik kök hücrelerin genlerinde düzenlemeler yaparak, gekolarda kuyruk rejenerasyonunu sağlayan bir yöntem geliştirdi. Böylece yeni büyüyen kuyruklar, orijinal kuyruklara daha yakın bir yapıya sahip oluyor. Gelecekte yapılan daha fazla araştırmayla, gekolardaki kuyruk rejenerasyonu konusunda daha mükemmel sonuçlar elde edilebilir.