Eski Kitap Kokusu Neden Bu Kadar Etkileyici?
Teknolojinin gelişmesiyle birlikte e-kitapların yaygınlaşması, kitap okuma deneyiminde büyük bir değişikliğe neden oldu. Ancak, hala birçok insan için eski kitaplara dokunmak ve onların kokusunu içine çekmek vazgeçilmez bir zevktir. Peki, eski kitapların o etkileyici kokusunun nedeni nedir?
Kitap sayfalarını oluşturan kâğıt, temel olarak selülozdan yapılmıştır. Bununla birlikte, kâğıt ayrıca lignin gibi diğer kimyasal maddeleri de içerir. Eski kitap kokusunun kaynağı, bu kimyasal maddelerin zamanla ısı veya ışık etkisiyle bozunmasından kaynaklanır.
RobertoGennaro / iStock
Lignin, bitkilere sağlamlık veren ve bitkinin odunsu bir yapıya sahip olmasını sağlayan kimyasal bir maddedir.
Kâğıdın yapısında bulunan lignin, ışık, ısı veya havadaki oksijenin etkisiyle yükseltgenerek asitlerine ayrışır. Bu kimyasal maddeler, selülozun parçalanmasına neden olur. Eski kitap kokusu ise, selülozun parçalanması sonucunda oluşan ve kolayca buharlaşabilen çeşitli organik bileşiklerden kaynaklanır.
pticelov / iStock
Oluşan uçucu maddelerin türüne bağlı olarak, hissettiğimiz koku farklılık gösterebilir. Örneğin, benzaldehit acı badem benzeri bir koku verirken, etil benzen ve toluen tatlı bir kokuya sahiptir. Kâğıdın türü, kitabın ne kadar eski olduğu da açığa çıkan kimyasal maddelerin türünü ve miktarını etkiler. Örneğin, günümüzde kullanılan kâğıtlardan daha fazla lignin içeren çok eski kitaplarda daha yoğun bir koku alınabilir. Ayrıca, günümüzde kullanılan farklı kalitedeki kâğıtlar, kâğıdın işlem gördüğü süreçte kullanılan yapıştırıcılar ve mürekkebin türü de zamanla oluşan kokuyu etkileyebilir.