Dünya’nın İç Çekirdeğinin Farklı Katmanlardan Oluştuğu Anlaşıldı
Yerkürenin dört katmandan oluştuğu söylenir: kabuk, manto, sıvı dış çekirdek ve katı iç çekirdek. Ancak 20 yıl önce öne sürülmüş bir hipotez, iç çekirdeğin de farklı katmanlardan oluştuğunu iddia ediyordu.
Avustralya Ulusal Üniversitesinden Thanh Son-Pham ve Hrvoje Tkalčić, Nature Communications‘ta yayımladıkları bir makalede, iç çekirdeğin iki ayrı katmandan oluştuğunu doğrulayan sonuçlara ulaştıklarını açıkladılar.
Sismik dalgalar yerkürenin içinde yol alırken farklı katmanlardan geçerler ve bu katmanlardaki özellikler sismik dalgalardaki yayılma hızını etkiler. Son-Pham ve Tkalčić, deprem bölgesinden yayılmaya başlayan ve yerkürenin merkezinden geçtikten sonra tekrar başlangıç noktasına dönen sismik dalgaları inceleyerek, iç çekirdeğin farklı katmanlarına ulaşan dalgaların hızındaki değişiklikleri tespit ettiler.
Bu çalışma için araştırmacılar bir deprem bölgesinden yayılmaya başlayıp yerkürenin karşı ucundan yansıdıktan sonra tekrar başlangıç noktasına dönen ve yerkürenin farklı noktalarında bulunan sismograflardan toplanan sinyalleri kullandılar. Yaptıkları analizler sonucunda iç çekirdeğin iç ve dış kısımlarının yapılarının farklı olduğunu tespit ettiler.
Sismik dalgaların genliği yerküre içinde yol aldıkça azalır. Geçmişte yapılan benzer çalışmalarda genellikle sadece tek bir yansıma tespit edilebilmişti. Ancak Son-Pham ve Tkalčić, geliştirdikleri yöntem sayesinde beş kez yansımış dalgaları da gözlemlemeyi başardılar.
Elde edilen sonuçlar, iç çekirdeğin içinde farklı katmanların olduğunu gösteriyor. Bu da iç çekirdeğin yapısının daha karmaşık olduğunu ve daha ayrıntılı çalışmaların yapılması gerektiğini ortaya koyuyor.
İç Çekirdeğin Yapısı
Daha önceki araştırmalarda iç çekirdeğin tek bir katmandan oluştuğu düşünülüyordu. Ancak Son-Pham ve Tkalčić’in çalışması, iç çekirdeğin en azından iki ayrı katmandan oluştuğunu gösterdi. Bu katmanlar, iç çekirdeğin yapısal özelliklerinde farklılık gösteriyor.
Bilim Dünyası İçin Önemli Bir Keşif
İç çekirdeğin farklı katmanlardan oluşması, yerkürenin iç yapısını daha iyi anlamamızı sağlayacak. Ayrıca bu keşif, deprem dalgalarının yolculuğu hakkında da bilgiler sunabilir ve depremlerin oluşum mekanizmalarını anlamamıza yardımcı olabilir.
Özetle
Yerkürenin iç çekirdeği, kabuk, manto ve sıvı dış çekirdekten sonra en içteki katmandır. Yaklaşık 20 yıl önce öne sürülmüş bir hipotez, iç çekirdeğin de farklı katmanlardan oluştuğunu iddia etmişti. Avustralya Ulusal Üniversitesinden araştırmacılar, yaptıkları çalışmada bu hipotezi doğrulayarak iç çekirdeğin iki ayrı katmandan oluştuğunu gösterdiler. Bu keşif, yerkürenin iç yapısını daha iyi anlamamızı sağlayacak ve depremlerin oluşum mekanizmalarını anlamamıza yardımcı olabilecek önemli bir adım oldu.