Ben Ergenim, Peki Neyi Ne Kadar Yemeliyim?
Ergenlik dönemi bilişsel, fiziksel ve duygusal olarak çok hızlı değişimler geçirdiğimiz, kendine has özellikleri olan bir dönemdir. Peki, bu dönemde beslenme konusunda nelere dikkat etmek gerekiyor?
Ergenlik döneminde büyümedeki hızlanma ve ciddi hormonal değişiklikler nedeniyle protein ihtiyacı belirgin şekilde artıyor. Çeşitli vitamin ve minerallere duyulan ihtiyaç da bu dönemde artış gösteriyor. Hızlı büyüme sırasında artan iskelet kütlesi için kalsiyum, kan hacmini koruyabilmek için demir, iskelet ve kas dokusu için çinko alımının artırılması gerekiyor. Bu nedenlerle ergenlik döneminde yeşil sebze, et ve baklagiller açısından zengin gıdalarla beslenilmeli.
Peki zamanlarının çoğunu ev, okul, etüt merkezi üçgeninde geçiren bir gençseniz böyle bir beslenme düzenine sahip olmanız ne kadar mümkün? Çünkü bu dönemde sıkça dışarıda yemek yenir, öğün atlanır ve atıştırılır. Bu tür düzensiz beslenme alışkanlıkları sağlık sorunlarına yol açabiliyor.
Dışarıda ayaküstü yenilen yemekler, atıştırmalıklar, fast food gibi hazır gıdalar çoğunlukla yağ (özelliklede doymuş yağlar) ve sodyum açısından zengindir. Bu besinler, yağda kızartma yerine başka pişirme yöntemlerinin kullanılması ve öğünde daha fazla taze meyve ve sebze tüketilmesi ile daha sağlıklı hale getirilebilirler. Çünkü ergenlerin tükettikleri besinlerden aldıkları toplam enerjinin %30’undan azını yağların, %10’dan azını doymuş yağların oluşturması ve günlük kolesterolün tüketiminin 300 mg’dan daha az olması öneriliyor.
Sağlık bir beslenme düzeninde enerji ihtiyacının büyük bir kısmı karbonhidratlardan karşılanır. Ergenler ise karbonhidrat ihtiyaçlarını çoğunlukla basit şekerlerle karşılıyor. Ancak basit şekerler kandaki şeker düzeyinin hızla yükselmesine yol açıyor ve obeziteye neden olabiliyor. Beslenme uzmanlarıysa karbonhidrat ihtiyacını karşılamak için -karmaşık yapıda karbonhidratlar açısından zengin olan- yulaf, nohut, mercimek, tam buğday gibi posalı gıdaların tüketilmesini öneriyor.
Çoğu zaman bir yerlere yetişme telaşı içinde olan ergenlerin en sık atladığı öğün ise kahvaltı. Yakın zamanda gerçekleştirilen bilimsel araştırmalar ergenlik döneminde kahvaltı öğününün atlanmasının obezite riskini artırdığını gösteriyor. Araştırmalara göre kahvaltı etmek gençleri metabolizmayla ilgili sorunlardan korumanın yanı sıra dikkat, odaklanma gibi bilişsel becerilerini de artırıyor.
-
Forkert, E. C. O. ve ark., “Skipping breakfast is associated with adiposity markers especially when sleep time is adequate in adolescents.”, Scientific Reports, Cilt 9, Makale No: 6380, 2019.
-
Monzani, A. ve ark., “A SystematicReview of theAssociation of Skipping Breakfast with Weight and Cardiometabolic Risk Factors in Children and Adolescents. What Should We Better Investigate in the Future?“, Nutrients, Cilt 11, Sayı 2, 2019.
-
López-Sobaler, A.M. ve ark., “Importance of breakfast in the nutritional and health improvement of the population”, Nutricion Hospitalaria, Cilt 7, Sayı 35, s. 3-6, 2018.