Türkiye’nin Denizanaları
Sölenterler şubesinde yer alan denizanaları omurgasız canlılardır. Yani balık ve kuşların aksine iç iskeletleri veya omurgaları bulunmaz. Başları şemsiyeye benzer ve şeffaf yapıdadır. Bazı denizanaları sadece dokunaçlara sahiptir. Bazılarınınsa hem dokunaçları hem de kolları vardır. Dokunaçlarında bulunan yakıcı hücreler zehirli ve ipliğe benzer yapılarla dolu hücrelerden oluşur. Bu hücreler avlarını zehirleyerek beslenmelerini ya da düşmanlarından korunmalarını sağlar. Besinlerini çoğunlukla zooplankton adı verilen küçük deniz canlıları oluşturur.
Türkiye’de en sık rastlanan denizanası türü ay denizanasıdır. Atlantik, Pasifik ve Hint okyanuslarında ve Türkiye’nin bütün denizlerinde bulunurlar. Vücut çapları en fazla 50 cm’ye kadar ulaşabilir. Zehirsizdirler. Vahşi doğada iki yıla kadar yaşayabilirler.
Atlantik Okyanusu’nda yaşayan pusula denizanası ülkemizde Akdeniz’de görülür. Başlarında “V” şeklinde kahverengi şeritler bulunur. Çapları en fazla 20 cm’ye kadar ulaşabilir. Zehirleri acı veren, kaşıntılı isiliklere sebep olur. Vahşi doğada bir yıla kadar yaşayabilirler.
Maviş denizanası Ege Denizi, Akdeniz, Adriyatik Denizi’nde bulunur. Başları ve dokunaçları birbirinden ayrıymış gibi görünür. Tepeden bakıldığında kızarmış yumurtaya benzerler. Çapları en fazla 40 cm olur. Zehirsizdirler.
Mor sokar denizanası Ege Denizi, Akdeniz ve Atlantik Okyanusu’nda görülür. Çapları en fazla 9 cm olabilir. Renkleri pembe ile sarı arasında değişir. Zooplanktonların yanı sıra balıklarla da beslenirler. Zehirleri vücutta şişme, yanma, kızarıklık ve ateşe sebep olabilir. Vahşi doğada dokuz aya kadar yaşayabilirler.
Deniz ciğeri denizanası Kuzeydoğu Atlantik’te, Adriyatik Denizi’nde, Akdeniz, Karadeniz ve Azak Denizi’nde bulunur. Çapları 90 cm’ye kadar ulaşabilir. Renkleri mavi, sarı veya pembe tonlarda olabilir. Zehirsizdirler.
Ters-düz denizanası Hint ve Pasifik okyanuslarının belirli bölgelerinde yaşar. Ülkemizde ise Güney Ege ve Akdeniz’de görülürler. Sürekli baş aşağı durduklarından ters-düz denizanası olarak isimlendirilirler. Bu duruşları nedeniyle genellikle denizşakayıkları ile karıştırılırlar. Çapları 30 cm’ye kadar ulaşabilir. Zehirleri vücutta acı, deride kızarıklık ve kaşıntının yanı sıra kusma ve iskelet ağrılarına sebep olabilir.
Göçmen denizanası, Hint ve Pasifik okyanuslarına özgü bir tür olsa da ülkemizde Ege Denizi ve Akdeniz’de de görülür. Buz mavisi renklere sahip olan bu türün çapı 100 cm’ye kadar ulaşabilir. Zehirlidirler.
Beyaz noktalı denizanası, Pasifik Okyanusu’nun batı kesimlerinde yaşar. Ülkemizde ise Akdeniz’de görülürler. Çapları en fazla 50 cm olabilir. Zehirsizdirler.
Kaynaklar:
- http://www.derin.boun.edu.tr/?p=684
- https://www.sealifebase.ca/summary/Cotylorhiza-tuberculata.html
- https://www.sealifebase.ca/summary/Rhizostoma-pulmo.html
- https://www.sealifebase.ca/summary/Cassiopea-andromeda.html
- https://www.sealifebase.ca/summary/Chrysaora-hysoscella.html
- https://www.cabi.org/isc/datasheet/108185
- http://dogavebilim.com/denizanasi/deniz-anasi-turleri/