ozgurkeser / iStock
Çikolata Yediğimizde Neden Mutlu Oluruz?
Dünyanın en eski çikolatasının tarihi günümüzden 5.300 yıl öncesine dayanıyor. Bu kadar uzun bir süredir hayatımızda olan çikolata farklı tariflere dâhil edilerek özellikle tatlıların başkahramanı oluyor. Tüm bunlar bir yana çikolata ruh hâlimizi etkileyebiliyor. Peki nasıl oluyor da çikolata yediğimizde mutlu hissediyoruz?
Çikolatada teobromin, anandamid, feniletilamin gibi farklı kimyasal maddeler bulunuyor. Bu maddeler vücudumuzda bazı etkilere sebep oluyor. Çay ve kahvede de bulunan teobromin, beyinde, eşit miktardaki kafeinle benzer etkilere yol açıyor. Çikolata yediğimizde teobromin, damarları genişleterek kan basıncının düşmesini sağlıyor. Ayrıca teobrominin beyni uyarıcı özelliği, odaklanmayı olumlu etkiliyor. Ancak bu kimyasal madde birçok hayvan için tehlike oluşturuyor. Teobromin, vücutlarında çok yavaş metabolize edildiği için özellikle köpeklere zarar verebiliyor.
Love Employee / iStock
Çikolatadaki bir diğer madde olan anandamid normalde insan beyninde doğal olarak üretilir. Klinik çalışmalarda kaygıyı azalttığı belirlenen anandamid çikolatada az miktarda da olsa bulunuyor. Ayrıca bu madde motivasyon ve memnuniyet duygusunun oluşmasında da etkili.
Beynin ödül merkezini uyaran ve romantik duygular hissettiğimizde salgılanan feniletilamin ise çikolatada bulunan bir diğer kimyasal madde. Hatta en yüksek miktarda feniletilamin içeren yiyeceğin çikolata olduğu biliniyor. Ancak çikolatada bulunan feniletilamin vücutta çok hızlı metabolize edildiği için etkileri olması gerekenden daha az.
Çikolata yediğimizde çikolatanın ağızda parçalanması sonucu açığa çıkan kimyasal maddeler dilimizdeki tat tomurcukları tarafından algılanır. Bunun sonucunda oluşan sinyaller beynimize kimyasal bir mesaj olarak taşınır. Bu sinyaller beynimize sadece çikolata yediğimizi söylemekle kalmaz, beynimizin ödül merkezinde çeşitli kimyasal maddelerin salgılanmasını sağlar. Bu kimyasal maddelerden en bilinenleri dopamin ve seratonin. Teobromin, anandamid, feniletilamin gibi kimyasal maddeler tek başlarına ruh hâlimizi çok fazla etkilemese de bir araya gelerek dopamin ve seratonin gibi maddeler salgılıyor ve mutlu olmamızı sağlayabiliyor.
Kaynaklar:
- https://www.science.org/content/article/world-s-oldest-chocolate-was-made-5300-years-ago-south-american-rainforest
- https://www.nutritionadvance.com/theobromine-benefits/
- https://www.science.org.au/curious/people-medicine/can-chocolate-make-you-happy
- https://www.ocf.berkeley.edu/~sather/why-does-chocolate-make-us-happy/