TÜBİTAK COVID-19 Türkiye Platformu: Yerli Sentetik İlaç Geliştirme
Yeni tip koronavirüs salgını, dünya genelinde milyonlarca insanı etkisi altına almış durumda. Henüz etkisi kanıtlanmış bir tedavi veya aşı olmaması nedeniyle, araştırmacılar ilaç ve aşı geliştirme çalışmalarına hız kesmeden devam ediyor.
Favipiravir: Genetik Materyale Karşı Kullanılan Bir İlaç
Favipiravir, günümüzde genetik materyali RNA olan virüslere karşı kullanılan bir ilaçtır. Bu nedenle, bilim insanları bu ilacın yeni tip koronavirüs üzerindeki tedavi edici etkilerini araştırmaktadır. İlaçta etken madde olarak Griffithsia adı verilen kırmızı bir algden izole edilen griffithsin (GRFT) proteini bulunmaktadır. Daha önce yapılan araştırmalarda, Griffithsin proteininin hücre kültürü ortamında virüslerin hücreye girişini engelleyerek enfeksiyonu durdurucu etkisinin olduğu tespit edilmiştir.
TÜBİTAK COVID-19 Türkiye Platformu’ndaki Yerli Sentetik İlaç Çalışmaları
TÜBİTAK COVID-19 Türkiye Platformu bünyesinde çalışmalarını sürdüren bilim insanları, COVID-19 tedavisinde olumlu sonuçlar gösteren Favipiravir isimli ilacı yerli olarak sentezlemeyi başardı. Bu ilaç, İstanbul Medipol Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Güzel ve ekibi ile Atabay İlaç ve Kimya Şirketi tarafından geliştirildi. Hayvan deneyleri aşamasında olan ilaç ile ilgili çalışmalar Ankara Üniversitesi Biyoteknoloji Enstitüsünde devam etmektedir. 40 günde tamamlanan bu çalışmalar sonucunda elde edilen yerli sentetik ilaç, 32 kişilik bir ekip tarafından üretilmiştir.
İlacın Ruhsatlandırılması ve Yurt Dışına İhraç Edilmesi
Yerli sentetik ilacın ruhsatlandırılması ve tedavi amaçlı kullanılmasının ardından, yurt dışına da ihraç edileceği planlanmaktadır. Bu, ülkemizin bilim ve teknoloji alanındaki gelişmişlik düzeyini gösteren önemli bir adımdır.
Sonuç
Dünya genelinde etkisini hızla gösteren yeni tip koronavirüs salgınına karşı, TÜBİTAK COVID-19 Türkiye Platformu bünyesinde yürütülen yerli sentetik ilaç geliştirme çalışmaları umut verici sonuçlar vermeye devam etmektedir. Bu çalışmalar, ülkemizin bilim ve teknoloji alanındaki gücünü ve potansiyelini ortaya koymaktadır. Umut ediyoruz ki, bu yerli sentetik ilaç sayesinde dünya genelinde etkisini hızla gösteren salgın, en kısa sürede kontrol altına alınabilecektir.
Kaynak:
- Lusvarghi S. ve Bewley A. C. “Griffithsin: An Antiviral Lectin with Outstanding Therapeutic Potential”, Viruses, Cilt 8, Sayı 10, s. 296, 2016.