Küresel Isınma ve Kasırgalar
Bilim insanları, son yıllarda küresel ısınmanın doğal afetler üzerindeki etkilerini inceledikçe endişe verici bir gerçekle karşı karşıya kalıyorlar. Özellikle kasırgaların şiddeti ve sıklığındaki artış, küresel ısınmanın en belirgin etkilerinden biridir.
Kasırgalar Nedir?
Kasırgalar, dünyadaki en güçlü fırtınalardır. Havanın bir alçak basınç merkezinin etrafında dönmesi sonucu oluşurlar ve saatte 252 kilometreye ulaşan hızlı rüzgârlar, şiddetli yağışlar, seller ve hortumlara sebep olabilirler. Genellikle Atlantik Okyanusu’nda meydana gelirler ancak diğer okyanuslarda da görülebilirler.
Kasırgalar Nasıl Oluşur?
Kasırgaların oluşumunu etkileyen iki önemli faktör vardır: okyanus suyu sıcaklığı ve atmosferdeki nem oranı. Deniz suyu sıcaklığı 26 °C’ın üzerine çıktığında, havadaki sıcaklık yükselir ve nem oranı artar. Bu durumda, okyanus yüzeyinde bir alçak basınç alanı oluşur. Alçak basınç alanının çevresindeki hava, bu bölgeye doğru çekilir ve nemli hava yükseldikçe atmosferde soğuyarak su damlacıklarını ve bulutları oluşturur.
Isı ve nem ile beslenen bulutlar dönerek büyür ve saatte 119 kilometreye ulaşan rüzgârlarla kasırga halini alır.
Kasırgalar ve Küresel Isınma
Son yıllarda yapılan araştırmalar, küresel ısınmanın kasırgalar üzerinde önemli bir etkisi olduğunu gösteriyor. Özellikle 2020 yılında yapılan bir araştırmada, kasırga mevsimi sırasında oluşan kasırgaların gücü ve yağış miktarının, Sanayi Devrimi öncesine kıyasla %10 arttığı tespit edildi. Araştırmacılar, insan kaynaklı etkinliklerin atmosferdeki sera gazlarının miktarını artırmaya devam ettiğini, bunun sonucunda da Dünya’nın ortalama yüzey sıcaklığının 1850 yılına göre 1 °C yükseldiğini belirledi. Bu değişim, 2020 yılındaki kasırga mevsiminde Kuzey Atlantik Havzası’nın sıcaklığında 0,4 °C ila 0,9 °C arasında bir artışa neden oldu.
Kasırgaların Etkisi: Ian Kasırgası Örneği
2020 yılında yaşanan Ian Kasırgası, küresel ısınmanın etkilerinin en belirgin örneklerinden biriydi. Başlangıçta zayıf bir fırtına olan Ian, Karayipler ve Meksika Körfezi’ndeki sıcak sular üzerinden geçerken hızla büyüyerek ABD’nin Florida eyaletinde büyük hasarlara neden oldu.
Özet
Küresel ısınma, dünya genelinde birçok doğal afetin şiddetini ve sıklığını arttırmaktadır. Özellikle kasırgalar, küresel ısınmanın en belirgin etkilerinden biridir. Deniz suyu sıcaklığı ve atmosferdeki nem oranının artmasıyla oluşan kasırgalar, insan kaynaklı sera gazlarının etkisiyle daha da güçlenmektedir. Gelecekte bu etkinin daha da büyümesi ve daha şiddetli kasırgaların yaşanması beklenmektedir.
Kaynaklar
- Reed, K. A., Wehner, M. F., Zarzycki, C. M., “Attribution of 2020 hurricane season extreme rainfall to human-induced climate change”,Nature Communications, Cilt13,Makale no:1905,2022.
- Lin L. Ve Chakraborty P., ”Slower decay of landfalling hurricanes in a warming world”, Nature, cilt 587, s. 230-234, 2020.
- https://spaceplace.nasa.gov/hurricanes/en/
- https://www.npr.org/2022/09/29/1125875383/climate-change-makes-storms-like-ian-more-common
- https://oceanservice.noaa.gov/facts/how-hurricanes-form.html
- https://www.c2es.org/content/hurricanes-and-climate-change/