9. Sınıf Tutku Yayıncılık Fizik 3. Ünite Sonu Ölçme ve Değerlendirme Sayfa 135, 136, 137, 138, 139, 140, 141, 142, 143, 144, 145 Soruları ve Cevaplarını yazımızın devamından okuyabilirsiniz.
3. ÜNİTE SONU ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME SORULARI
A. Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1) Bir otomobilde şoförle birlikte üç kişi yolculuk yaparken karşıdan gelen bir araçla çarpışıyorlar. Öndekilerin emniyet kemerleri bağlı ancak sadece şoförün hava yastığı bulunmaktadır. Arkada oturan yolcunun emniyet kemeri bağlı değildir ve hava yastığı bulunmaktadır. Buna göre araçtakiler kazadan nasıl etkilenirler? Bu olayda etkin olan hareket yasaları nelerdir?
Cevap: Otomobildeki üç kişi şu şekilde etkilenir.
Öndekilerden yani şoför: Kemeri bağlı ve hava yastığı olduğu için bu çarpışmadan en az etkilenir.
Önde oturan diğer kişi: Emniyet kemeri olduğu fakat hava yastığı olmadığı için şoförden daha fazla etkilenir.
Arkada oturan kişi: Emniyet kemerini takmadığı için (her ne kadar da hava yastığı olsa da) kazadan en çok etkilenecek kişidir.
2) Bir paraşütçü yerden belirli bir yükseklikte olan uçaktan atlamaktadır. Paraşütle atlayan kişi yere doğru inerken hızı artmakta, belirli bir noktadan sonra ise hız artışı durmakta ve sabit hızla hareket etmektedir. Bu olayın nedenini nasıl açıklarsınız?
Paraşüt, bir kimsenin açık hava bulunan bir ortamda havanın kaldırma kuvveti sayesinde yavaşça yeryüzüne inmesini sağlayan araca verilen isimdir. Paraşüt üzerinde ana görevi gören bölüm paraşüt şemsiyesidir. Ipek, naylon veya dayanıklı fakat hafif kumaşlar tercih edilmektedir. Paraşütlerde küçük bir delik bulunmalıdır ki bu delik havanın akışını sağlar. Paraşütün yönlendirilmesi adına pilotun elinde bulunan belirli ipler bulunmaktadır. Paraşüt bu sayede istenilen yöne yönlendirilir.
Uçaktan paraşüt ile atlayan biri, paraşütünü açtığı anda paraşüt şemsiyesi havanın direncine karşı koymaya çalışır ve bu doğrultuda paraşüt bir tepkiye maruz kalır. Bu tepki paraşütün ve altındaki kimsenin yeryüzüne inişini yavaşlatmaktadır. Bu doğrultuda paraşüt ile atlayan kimse yavaşça süzülerek yeryüzüne inecektir.
3) Bir otomobil t = 0 anında x= 0 konumundan geçerek önce 80 m batıya, sonra 30 m kuzeye, en sonunda da 120 m doğuya hareket ediyor. Otomobilin bu yollardaki ortalama hızı 10 m/s olduğuna göre hareket süresi kaç saniyedir?
Cevap: 5 S
4.Şekildeki doğrusal yolda hareketli X aracı KL arasını 30 m/s, LM arasını 5 m/s hızla alıyor. Buna göre X aracının KM yolundaki ortalama hızı kaç m/s’dir?
Cevap: 10 m/s
5) Konum-zaman grafiği şekildeki gibi olan bir aracın 0-8 saniyeler arasındaki ortalama hızı kaç m/s’dir?
Cevap: 2 m/s
6) Doğrusal yörüngede hareketli K ve L cisimlerinin hız-zaman grafiği şekildeki gibidir. Araçlar 4. s’de yan yana olduklarına göre t = 0 anında aralarındaki uzaklık kaç metredir?
Cevap: 96 m
7)Şekildeki X ve Y trenleri , uzunluklu demir yolu köprüsünün K ve L uçlarına aynı anda 3v ve 2v hızları ile giriyor. X treninin son vagonu L çizgisine geldiğinde Y treninin lokomotifi K çizgisine ulaştığına göre X treninin boyunun kaç , olduğunu bulunuz.
Cevap: L/2
8)Şekildeki doğrusal yörüngede hareketli X ve Y araçlarının hızları sırasıyla 50 m/s ve 30 m/s’dir. X aracı K, Y aracı L hizasından aynı anda geçip M hizasına aynı anda ulaştıklarına göre LM yolunun kaç metre olduğunu bulunuz.
Cevap: 90 m
9) t = 0 anındaki hızı 6 m/s olan doğrusal yörüngede hareketli bir aracın ivme-zaman grafiği şekildeki gibidir.
Buna göre aracın 0-2 s’de kaç metre yer değiştirdiğini bulunuz.
Cevap: 36 m
10.Şekildeki yatay sürtünmesiz yolda durmakta olan 2 kg kütleli cisme Fi = 10 N, F2 = 8 N büyüklüğünde kuvvetler uygulanıyor.
Buna göre cismin ivmesinin büyüklüğünü bulunuz.
Cevap: 1 m/s2
11.Şekildeki yatay yolun K noktasından 12 m/s hızla geçen 7 kg kütleli X cisminin 4 s sonra L noktasında hızı 4 m/s oluyor. Buna göre cisme etkiyen sürtünme kuvvetinin kaç N olduğunu bulunuz.
Cevap: 14 N
12.Şekilde verilen sürtünmesiz yatay düzlemdeki X cismi F kuvveti etkisinde 2m/s2 lik ivme hızlanmaktadır.
Buna göre 9 kg kütleli X cismine etkiyen F kuvvetinin büyüklüğü kaç N’dır?
Cevap: 18 N
B. Aşağıda verilen ifadelerde yargılar doğru ise yay ayraç içine “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
1) (D) Yer değiştirme ve alınan yol eşit büyüklükte olabilir.
2) (Y) Düzgün doğrusal harekette ivme vektörü, hız vektörü ile aynı yönlüdür.
3) (D) Konum-zaman grafiklerinde eğim hareketlinin hızını verir.
4) (Y) İvme-zaman grafiklerinde grafiğin altında kalan alanlar hareketlinin hızını verir.
5) (Y) Hızlanan harekette hız ve ivme zıt yönlü vektörlerdir.
6) (D) Cisim harekete başladığında kinetik sürtünme katsayısı, statik sürtünme katsayısından küçük değer alır.
7) (D) Kuvvet şiddetini ölçen araçlara dinamometre denir.
8) (Y) Sabit net kuvvet etkisindeki cisimler sabit hızla hareket eder.
9) (D) Dengelenmiş kuvvetler etkisindeki cisimler durmakta veya sabit hızla hareket etmektedir.
10) (Y) Etki ve tepki kuvvetlerinin doğrultu ve yönleri aynıdır.
C. Aşağıda verilen cümlelerde noktalı yerleri kutu içerisindeki kelimelerden uygun olanı ile tamamlayınız.
sürat, skaler, yön, vektörel, alan, kinetik, konum, sabit, ters, statik, farklı, aynı
1) Cisimlerin bir başlangıç noktasına göre yerini gösteren konum vektörüdür.
2) Cisimlerin birim zamanda aldığı yola ortalama sürat denir.
3) Sürat skaler bir büyüklüktür.
4) Eşit zamanlarda eşit yer değiştirmeler yapan hareketli sabit hızla hareket etmektedir.
5) Hareketliler yön değiştirirken de hareketleri ivmelidir.
6) Yavaşlayan cismin hareketinde ivme ile hız vektörü ters yönlüdür.
7) Kuvvet, cisimlerin hareket ve biçiminde değişme meydana getirebilen vektörel bir büyüklüktür.
8) Duran cisimler kuvvet uygulanarak harekete zorlandıklarında statik sürtünme kuvveti etkisinde kalır.
9) Fiziksel temas gerektirmeyen kuvvetlere alan kuvveti denir.
10) Etki ve tepki kuvvetleri farklı cisimler üzerinde bulunduklarından bileşkeleri alınamaz.
Ç. Aşağıdaki çoktan seçmeli sorularda doğru seçeneği işaretleyiniz.
1) Şekilde üstten görünüşü verilen yatay düzlemde KLMNP yolunu izleyerek K noktasından P noktasına giden bir aracın yer değiştirmesi kaç birimdir? (Bölmeler eşit aralıklı ve bir birimdir.)
Cevap: C
2.Şekilde düşey kesiti verilen sürtünmesiz rayın K noktasından serbest bırakılan cisim N noktasına kadar çıkıyor. Cisim K noktasından N noktasına gittiğinde
I. Aldığı yol yer değiştirmesinden büyük değerdedir.
II. LM arasında cisme etkiyen kuvvetlerin bileşkesi sıfırdır.
III. MN yolunda hareketi ivmelidir.
yukarıdaki yargılardan hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B ) Yalnız II C) II ve III D) I ve III E) I, II ve III
Cevap: E
3) Doğrusal yörüngede hareketli bir aracın konum- zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre aracın 0-6 s’deki ortalama sürati kaç m/s’dir?
Cevap: B
4) t = 0 anında yan yana olan doğrusal yörüngede hareketli K ve L araçlarının hız-zaman grafiği şekildeki gibidir.
Buna göre 0-t zaman aralığında
I. K ve L araçları birbirinden uzaklaşmaktadır.
II. L aracı sabit net kuvvet etkisindedir.
III. K aracı hareket yönüyle aynı yönde net kuvvet etkisindedir. yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B ) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: C
5) Doğrusal yörüngede hareketli bir cismin hız-zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre cismin 0-t, t-2t ve 2t-4t zaman aralıklarındaki ivmelerinin büyüklükleri a,, a2 ve a3 arasındaki ilişki nasıldır?
Cevap: D
6)Şekil I ve II’deki yatay düzlemlerde durmakta olan 4m ve m kütleli cisimlere yola paralel F ve 4F kuvvetleri uygulanıyor.
Cisimler kuvvetler uygulandığında da harekete geçemediklerine göre bu anda etkisinde kaldıkları statik sürtünme kuvvetlerinin büyüklükleri oranı kaçtır?
Cevap: D
7) Şekilde hız-zaman grafikleri verilen doğrusal yörüngede hareketli K, L ve M cisimlerinin kütleleri eşittir.
Buna göre cisimlere etkiyen net kuvvetlerin büyüklükleri FK, Fl ve Fm arasındaki ilişki nedir?
Cevap: D
8) Sürtünme katsayısının eşit olduğu yatay düzlemdeki m, m ve 2m kütleli K, L ve M cisimleri şekilde verilen kuvvetler etkisinde hızlanıyor. Buna göre cisimlere etkiyen sürtünme kuvvetleri FK, FL ve FM arasındaki ilişki nedir?
Cevap: A
9.Şekil I’deki yatay düzlemde hareketli cisme t=0 anında F kuvveti uygulanmaya başlanmıştır. Cismin bu andan sonra hız-zaman grafiği Şekil Il’deki gibi olduğuna göre, cisme etkiyen sürtünme kuvveti kaç F olamaz?
Cevap: E
10)Şekildeki sürtünmeli yatay düzlemde durmakta olan K cismine yatay F kuvveti uygulanıyor. Bu durumda cisim düzgün hızlanan hareket yaptığına göre,
I. Cismin ivmesi hareket yönüyle aynı yönlüdür.
II. Sürtünme kuvveti F büyüklüğünde olabilir.
III. Sürtünme kuvveti F den büyük şiddette olabilir. yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B ) Yalnız II
C) I ve II
D) II ve III
E) I, II ve III
Cevap: A
11) Doğrusal yörüngede hareketli bir aracın konum-zaman grafiği şekildeki gibidir.
Buna göre araç için
I. 0-t zaman aralığında yavaşlamıştır.
II. t anında yön değiştirmiştir.
III. 0-2t zaman aralığında sabit hızla hareket etmiştir. yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III
Cevap: B
12)
I. Menzili kısa ve şiddeti en büyük kuvvettir.
II. Atom çekirdeğindeki parçacıkları bir arada tutar.
III. En zayıf kuvvettir.
Yukarıdaki yargılardan hangisi ya da hangileri güçlü nükleer kuvvetin özelliklerindendir?
Cevap: C
13.
t = 0 anında yan yana olan doğrusal yörüngede hareketli K ve L araçlarının konum-zaman ve hız- zaman grafikleri Şekil 1 ve Şekil 2’deki gibidir.
Buna göre
I. 2t anında yine yan yana olurlar.
II. 0- t zaman aralığında aynı yönde hareket etmişlerdir.
III. t- 2t zaman aralığında her ikisi de yavaşlayan hareket yapmıştır. yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III
Cevap: B
14) Hız-zaman grafiği şekildeki gibi olan doğrusal yörüngede hareketli K, L ve M cisimleri eşit kütlelidir.
Buna göre
I. K ve M cisimlerine etkiyen net kuvvetler eşit büyüklüktedir.
II. L cismine etkiyen kuvvetlerin bileşkesi sıfırdır.
III. K, L ve M cisimleri 0-t zaman aralığında aynı yönde hareket etmişlerdir.
yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?
Cevap: E
15)
I. Bir roketin gaz çıkışıyla ters yönde harekete başlaması
II. Duvara çarpan bir topun geri dönmesi
III. Buz pateninde birini iten sporcunun kendisinin de harekete başlaması
Yukarıdaki olaylardan hangisi ya da hangileri etki-tepki kuvvetleri sayesinde gerçekleşir?
Cevap: E
16) Şekildeki kinetik sürtünme katsayısının k olduğu düşey düzleme F kuvveti ile dayalı G ağırlıklı cisim sabit hızla düşey aşağı yönde hareketlidir. k < 1 olduğuna göre aşağıdaki yargılardan hangisi ya da hangileri doğrudur?
I. Cisme etkiyen sürtünme kuvveti G büyüklüğündedir.
II. Cisme etkiyen F kuvveti sürtünme kuvvetinden küçüktür.
III. Cisme etkiyen kuvvetlerin bileşkesi sıfırdır.
Cevap: C
17)
I. Alan kuvvetidir.
II. Gezegenlerin belli bir yörüngede dolanmasının nedenidir.
III. Uzun menzillidir.
Yukarıdaki yargılardan hangisi ya da hangileri kütle çekim kuvvetinin özelliklerindendir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: E
18.Buna göre deney yapacak öğrencinin hipotez cümlesi aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Sürtünme kuvveti sürtünen yüzeylerin alanından bağımsızdır.
B) Sürtünme kuvveti sürtünen yüzeylerin cinsine ve özelliğine bağlıdır.
C) Sürtünme kuvveti cismin kütlesine bağlıdır.
D) Pürüzlü bir yüzeyde sürtünme kuvveti artar.
E) Sürtünme kuvveti cismin ivmesini değiştirir.
Cevap: C
19) t = 0 anında batı yönünde doğrusal yörüngede hareketli bir cismin hız-zaman grafiği şekildeki gibidir.
Buna göre cisim hangi zaman aralıklarında doğu yönünde hareket etmiştir?
Cevap: D
20.Şekildeki m, 2m, m kütleli K, L ve M cisimleri F, F, 2F kuvvetleri etkisinde yatay düzlemlerde sabit hızla hareket etmektedir.
Buna göre cisimlerle yatay yüzeyler arasındaki kinetik sürtünme katsayıları kK, kL ve kM arasındaki ilişki nedir?
Cevap: C
21.t = 0 anında yatay düzlemde v hızıyla hareketli m ve 2m kütleli K, L cisimleri düzgün yavaşlayan hareket yaparak sırasıyla t ve 2t süre sonunda durmaktadır.
Buna göre cisimlerin yavaşlayıp duruncaya kadar geçen sürede,
I. İvmeleri eşittir.
II. Hız değişimleri eşittir.
III. Cisimlere etkileyen sürtünme kuvvetleri eşittir. yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B ) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III
Cevap: E