9. Sınıf Kimya Meb Yayınları Ders Kitabı Sayfa 88-95 Üniteyi Bitirirken Soruları Ve Cevapları


9. Sınıf Meb Kimya Ders Kitabı 2. Ünite Atom Ve Periyodik Sistem Üniteyi Bitirirken Cevapları

9. Sınıf Kimya Ders Kitabı Meb Yayınları 2. Ünite Atom Ve Periyodik Sistem Sayfa 88, 89, 90, 91, 92, 93, 94, 95 Üniteyi Bitirirken Soruları Ve Cevaplarını Yazımızın Devamından Okuyabilirsiniz.

9. Sınıf Meb Yayınları Kimya Ders Kitabı 2. Ünite Atom ve Periyodik Sistem Üniteyi Bitirirken Cevapları

9. Sınıf Kimya Ders Kitabı Meb Yayınları 2. Ünite Atom ve Periyodik Sistem Sayfa 88, 89, 90, 91, 92, 93, 94, 95 Üniteyi Bitirirken Soruları ve Cevapları

9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Kimya Ders Kitabı Sayfa 88 Cevabı

Aşağıdaki metinde boş bırakılan yerleri verilen uygun sözcüklerle doldurunuz. Metinle ilgili soruları yanıtlayınız.

Simgesi (a) Si olan silisyumun proton sayısı 14’tür. Elementlerin proton sayısı aynı zamanda (b) atom numarasını da verir. Periyodik sistem (c) artan atom numarasına göre ve benzer (d) kimyasal özelliklerine göre düzenlenmiştir. Periyodik sistemde yatay sıralara (e) periyot düşey sütunlara (f) grup denir. Bir elementin katman elektron dağılımı yazıldığında (g) katman sayısı periyot numarasını, son katmandaki (h) elektron sayısı grup numarasını verir. Silisyumperiyodik tabloda (ı) 3 periyot ve (i) 4A grubunda bulunur.
Son katmanlarında genellikle 1, 2, 3 elektron bulunduran, yeni kesildiğinde yüzeyleri parlak olan ve ışığı yansıtan elementlere (j) metal denir. Bu elementler ısıyı ve elektrik akımını iyi iletirler. Çoğu tel ve levha hâline getirilebilir, dövülerek işlenebilir, üzerlerine vurulduğunda çınlar.
Fiziksel-kimyasal özellikleri genellikle metallerin tersi olan mat görünümlü, ısıyı ve elektrik akımını iletmeyen elementlere (k) ametal denir. Silisyum görünüm olarak ve bazı fiziksel özellikleri bakımından metallere, kimyasal özellikleri bakımından ise ametallere benzer. Bu nedenle (l) yarı metal sınıfına girer.

1. Atomların katman elektron dağılımları ile periyodik sistemdeki yerleri arasındaki ilişkiyi açıklayınız.

Bir elementin periyodik sistemdeki yerini bulmak için elementin numarasına bakarız. Örneğin;
1A grubundaki Na elektron dizilimi
11Na : 2 – 8 – 1şeklindedir.
Bir elementin yerini bulmak için yukarıda da gösterdiğim gibi ilk önce ayırıyoruz. Grubunu bize veren son katmanında ki rakam, periyodunu veren ise katman sayısı.
Örneğin K elementinin yerini bulmak için bakarsak;
19K : 2 – 8 – 8 – 1
1.grup, 4.periyot elementidir.

2. Metallerin özellikleri nedir? Açıklayınız.

İletken yapılıdırlar, Isıyı ve elektriği iyi iletirler
Eğilip bükülebilme ve kolay şekil alabilme gibi bir niteliğe sahiptirler
Metaller birbirleri ile alaşım oluşturabilirler
Elektron verme eğilimleri yüksektir
Düşük iyonlaşma enerjisine sahiptirler
Ametallerle iyonik bağlı bileşikler oluştururlar
Periyodik cetvelin sol bölümünde yer alan metaller parlak görünümlüdürler

3. Ametallerin özellikleri nedir? Açıklayınız.

1 – katı, sıvı, gaz halindedirler
( İyot=I , karbon=C , fosfor = P , kükürt = S katı )
( Brom= Br sıvı )
( Azot=N , Oksijen=O, Hidrojen=H klor=Cl gaz )
2 – Yüzeyleri mattır
3- Isı ve elektriği iyi iletmezler
4- Tel ve levha haline gelemezler
5- İki ve daha fazla atomludurlar ( molekül yapılı
6- Kendi aralarında bileşik yaparlar
7- Kendi aralarında alaşım yapmazlar
8- Elektron alma özelliğindedirler ( Anyon= – )
9- Kendi aralarında Kovalent bileşik yaparlar
10- Canlıların yapısında bolca bulunurlar
11- Erime-kaynama noktaları düşüktür
12- 4A,5A,6A,7A grubunda bulunurlar
13- Sulu çözeltileri ASİT özelliği taşır

4. Yarı metal nedir? Tanımlayınız.

Yarı metaller sahip oldukları özellik doğrultusunda iki bileşeni içerisinde barındırır. Metal ve ametaller özelliğinin ikisinden de biraz vardır bunlara yarı metal denir. Yarı metal olan elementler silisyum, bor, antimon, tellür, polonyum, arsenik gibi elementlerdir.
3A, 4A, 5A ve 6A element gruplarında yer alırlar.

5. Periyot ve grup nedir? Açıklayınız.

Periyot nedir : Periyodik tabloda yatay sütunlara denir . ( 1. periyot , 2. periyot vb. )
Grup nedir : Periyodik tabloda dikey sütunlara denir . ( 1. grup , 2.grup vb. )

6. 12 Mg ve elementlerinin katman elektron dizilimini yazarak, periyodik tablodaki yerlerini ve sınıfını bulunuz.

Mg= Magnezyum atomudur. 12 atom numarasına sahiptir. Katmanları (2 (8 (2’dir.
Alkalindir.2. Grup, 3. periyottur.Görünüşü; Gümüş Beyazıdır.Atom ağırlığı: 24,312 g/mol’dür.
O=Oksijen atomudur. 8 atom numarasına sahiptir. Katmanları (2 (6’dır. 2.periyottadır

7. 2. katmanında 4 elektronu bulunan elementin atom numarası aşağıdakilerden hangisidir?
A) 6 B) 10 C) 12 D) 18 E)20

8. 4. katmanında 2 elektron bulunduran bir element için,
I. 4A grubunda bulunur.
II. Kırılgandır.
III. Isı ve elektriği iyi iletir.
bilgilerinden hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C)Yalnız III D) II ve III E) I, II, ve III

9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Kimya Ders Kitabı Sayfa 89 Cevabı

Aşağıda verilen periyodik sistemi göz önünde bulundurarak periyodik sistemle ilgili soruları cevaplandırınız.

9. “Periyodik sistem, benzer kimyasal özellikte olan elementler alt alta gelecek şekilde düzenlenmiştir.” Yukarıda verilen bilgiyi bozan istisnai durumlar var mıdır? Varsa açıklayınız.

10. Yukarıdaki periyodik sistemin üzerinde elementleri metal, ametal, yarı metal ve soy gaz olarak sınıflandırınız.

11. Aynı grupta bulunan elementlerin kimyasal özelliklerinin birbirine benzer olması dışında başka ne gibi ortak özellikleri vardır? Açıklayınız.

12. Periyodik sistemin 8A grubu elementleri için hangisi yanlıştır?
A) Hepsinin son katmanında 8 elektron bulunur.
B) Tek atomlu halde bulunurlar.
C) Oda sıcaklığında gaz halde bulunurlar.
D) Kararlıdırlar
E) Erime kaynama noktaları çok düşüktür.

13. Bir elementin periyodik sistemdeki yerinin bulunması için
I. Atom numarası
II. Nötr atomunun elektron sayısı
III. Nötron sayısı
IV. Çekirdek yükü
bilgilerinden hangisinin tek başına bilinmesi yeterlidir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II, III ve IV E) I, II, ve IV

14. Periyodik sistemle ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) 8A grubu elementleri oda koşullarında tek atomlu gaz halindedirler.
B) 7A grubu elementleri genellikle iki atomlu moleküller halinde bulunurlar.
C) 2A grubu elementlerinin elektron alma istekleri yoktur.
D) 1A grubu elementleri kendileriyle aynı periyotta bulunan elementlerden daha büyük atom hacmine sahiptir.
E) 4A grubu elementlerinin tamamı ametaldir.

9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Kimya Ders Kitabı Sayfa 90 Cevabı

15. Metaller bileşik oluştururken;
I. Kimyasal özellikleri değişir.
II. Elektron sayıları artar.
III. Proton ve nötron sayıları değişmez.
bilgilerinden hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II, ve III

16. 3. periyot 2A grubu elementi için aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır ?
A) Metaldir.
B) Oda koşullarında katı halde bulunur.
C) Elektron dağılımı yazıldığında 3. katmanında 2 elektron bulunur.
D) Atom numarası 12’dir.
E) 1A grubunda bulunan bütün elementlerle bileşik oluşturur.

17. Periyodik sistemle ilgili verilen bilgilerden hangisi ya da hangileri yanlıştır?
I. A grubu elementlerinin tamamı metaldir.
II. A grubu elementlerine baş grup elementleri de denir.
III. Lantanit ve aktinitlere geçiş elementleri denir.
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) Yalnız I E) Yalnız II

18. Aşağıda atom numarası verilen elementlerin hangisinin grup adı doğrudur?
A) 11X toprak alkali metal
B) 3Y alkali metal
C) 17Z soy gaz
D) 13K halojen
E) 15M toprak metal

19. Periyodik sistemde yerleri belirtilen elementlerle ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) H ve Ar aralarında bileşik oluşturmaz.
B) Ca ve C bileşik oluşturmaz.
C) H ve Na bileşiklerinde daima elektron verir.
D) Na ve Ca alaşım oluşturabilir.
E) He ve Ar’un son katmanlarında 8 elektron vardır.

20. Periyodik sistemde aynı grupta yukarıdan aşağıya gidildikçe atom yarıçapı artarken;
I. Metalik özellik
II. İyonlaşma enerjisi
III. Elektron ilgisi niceliklerden hangisi ya da hangilerinin artması beklenmez?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II, ve III

21. Aşağıdaki atomlardan hangisinin çapı en küçüktür?
A) 😯
B) 9F
C) 11Na
D) 12Mg
E) 13Al

9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Kimya Ders Kitabı Sayfa 91 Cevabı

22. Derya tabloda verilen doğru/yanlış türündeki ifadeleri aşağıdaki gibi işaretlemiştir.

23. X Y Z 3. periyotta yanyana bulunan X, Y, Z elementleri ile ilgili;
I. İyonlaşma enerjisi en büyük olan Z’dir.
II. Atom hacmi en büyük olan X’tir.
III. Y yarı metalse X metaldir.
bilgilerinden hangisi kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II, ve III

24. 1A grubu elementlerinden 3Li, 11Na, 19K’un metalik özelliklerinin karşılaştırılması hangi seçenekte doğru verilmiştir?
A) Li> Na> K
B) K>Na>Li
C) Na>K>Li
D) K=Li>Na
E) K>Li>Na

25. Günümüzdeki periyodik sistemle ilgili verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
A) Mendeleyev tarafından oluşturulmuştur.
B) Elementler artan atom kütlesine göre sıralanmıştır.
C) Bir periyot toprak alkali metalle başlayıp soy gazla son bulur.
D) Moseley’in önerisi ile atom numarasına göre düzenlenmiştir.
E) Bazı elementlerin yerleri boş bırakılmıştır.

26. X Y Z atomlarının aynı periyotta olduğu bilindiğine göre
I. Çekirdek yükü en büyük olan Y dir.
II. 1. iyonlaşma enerjisi en küçük olan X tir.
III. Elektron ilgileri Y < Z < X şeklindedir. yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) I, II, ve III B)I ve II C) II ve III D) Yalnız III E) Yalnız II

9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Kimya Ders Kitabı Sayfa 92 Cevabı

Aşağıdaki grafikler ve bilgilerden yararlanarak 27 ve 28. soruları cevaplayınız.

İyonlaşma enerjisi gaz hâlindeki nötr bir atomdan bir elektron koparmak için verilmesi gereken enerjidir. Yeteri kadar enerji verilirse bir atomdaki tüm elektronlar sırasıyla koparılabilir. Periyodik sistemde, aynı grupta yukarıdan aşağıya doğru inildikçe iyonlaşma enerjisi azalır. Çünkü yukarıdan aşağıya doğru katman sayısı artar, çekirdeğin elektronları çekme gücü azalır değerlik elektronlarını koparmak kolaylaşır.
Aynı periyotta soldan sağa doğru gidildikçe iyonlaşma enerjisinin nasıl değiştiğini araştıran Duru, periyodik sistemdeki ilk 20 elementin atom numarası iyonlaşma enerjisi grafiğini inceler. Duru’nun grafikten çıkardığı sonuç şöyledir: Aynı periyotta soldan sağa doğru gidildikçe iyonlaşma enerjisi artar.

27. Grafiklerde Duru’nun ulaştığı sonucu destekleyen nedir?

28. Rümeysa adında başka bir öğrenci, Duru’nun varmış olduğu sonuca katılmamaktadır. Rümeysa iyonlaşma enerjisi-periyot numarası grafiğinin bazı bölümlerinin Duru’nun sonucunu desteklemediğini söyler. Grafiklerde, Duru’nun sonucunu desteklemeyen bölümlerine örnek veriniz .

9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Kimya Ders Kitabı Sayfa 93 Cevabı

29. A grubunda yer alan X, Y ve Z elementlerinin ilk dört iyonlaşma enerjileri kJ/mol cinsinden aşağıda verilmiştir.Buna göre
A) X, Y ve Z elementlerinin değerlik elektron sayısını ve hangi grupta olduklarını bulunuz?

B) X ile Z’nin aynı periyotta olduğu bilindiğine göre X, Y ve Z’nin atom çaplarını karşılaştırınız?

30. Bir elementin ikinci iyonlaşma enerjisinin birinci iyonlaşma enerjisinden büyük olmasının nedeni
I. Çekirdek çapının küçülmesi
II. Çekirdek yükünün artması
III. Elektron başına düşen çekim gücünün artması
ifadelerinden hangisi ile açıklanabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

31. 17
35Cl ve 17
37Cl ile ilgili;
I. Kimyasal ve fiziksel özellikleri farklıdır.
II. 17 35Cl nun atom çapı, 17 37Cl nin atom çapından küçüktür.
III. Elektron başına düşen çekim kuvvetleri farklıdır.
ifadelerinden hangisi ya da hangileri yanlıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

32. Aşağıdaki tanımlardan hangisi yanlış verilmiştir?
A) İyonlaşma enerjisi: Gaz hâldeki nötr atomdan elektron koparmak için gereken enerjidir.
B) Elektron ilgisi: Gaz hâldeki nötr atomun elektron alması sırasındaki enerji değişimidir.
C) Orbital: Elektronların bulunma ihtimalinin yüksek olduğu hacimsel bölgedir.
D) Uyarılmış hâl : Atoma enerji verilerek elektronun daha yüksek enerji seviyesine geçme hâlidir.
E) Temel hâl : Bağ elektronlarını çekme hâlidir.

33. Görselleri verilen atom modellerinin isimlerini boşluklara yazınız.

9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Kimya Ders Kitabı Sayfa 94 Cevabı

34. Atomlar neden ışıma yapar?

Atomların uyarılması demek; ısı, ışın, enerji ve manyetik alan gibi etkilerle elektronların yerlerinin değiştirilmesidir. Atomların dışarıdan hiç enerji almamış hallerine ” Temel Hal ” denir. Temel haldeki bir atoma enerji vererek elektronunu üst seviyelerden birisine çıkarma işlemine atomu uyarma denir. Böylece üst enerji seviyesine çıkılabilceği gibi alt enerji seviyesine inilmeside sağlanabilir. Uyarılmış hal temel hale göre kararsızdır. Belli bir süre sonra eski haline geri döner.
Enerji verilerek aşırı uyarılırsa elektron sonsuza uzaklaştırılmış olur ki buna iyonlaşma adı verilir.
Uyarılarak üst seviyeye geçen elektronlar tekrar eski hallerine dönerken yaydıkları ışın farklı olur. Bu özellik bilim ve teknolojide bir çok farklı yerde kullanılmaktadır. MR, ultrason, lazer, x ışınları gibi.
Atomlar;
a) Hızlandırılmış elektronlar ile
b) Foton bombardımanı
c) Sıcaklık yükseltilerek
d) Birbirleri ile çarpıştırılarak uyarılabilirler.
ELEKTRONLARLA UYARILMA
Elektronun bir atomu uyarabilmesi için enerjisinin atomun I. uyarılma enerjisine eşit ya da ondan büyük olması gerekir. Elektronların enerjisi atomun I. uyarılma enerjisinden küçükse esnek çarpışmalar gerçekleşir. Elektronlar enerji yitirmez ve atom ışıma yapmaz.

35. Temel hal ve uyarılmış hal ne demektir? Açıklayınız.

Temel hal; Bir atomun bütün elektronlarının en düşük enerjili haliyle sahip olduğu durumundaki dağılıma denir.
Uyarılmış hal; Bir atoma yeterli enerji verildiğinde bir orbitaldeki bir atom bu enerji seviyesinde daha yüksek enerjili bir orbitale geçebilir. Bu tür atomlara uyarılmış atom denir.

36. Atom numarası 36 olan X elementinin nötron sayısı proton sayısından 11 fazladır. Buna göre bu elementin kütle numarası kaçtır?

Proton = 36
Nötron = 11 + proton ise
Nötron = 47 olur
Kütle no = proton + nötron = 36 + 47 = 83

37. Kütle numarası 56 olan Fe elementinin nötron sayısı proton sayısından 4 fazladır. Nötr demir atomunun elektron sayısı kaçtır?

38. Cua iyonuna ait atomda n=p+5 eşitliği vardır. Kütle numarası 63 olan Cua iyonunun elektron sayısı 28 olduğuna göre a kaçtır?

39. Guatr ve tiroit kanserinin tedavisinde kullanılan iyot elementinin atom numarası 53 kütle numarası 131 olduğuna göre, elektron ve nötron sayısını bulunuz?

Elektron sayısı =proton sayısı = 53
Kütle numarası = proton sayısı +nötron sayısı
131 = 53 + notron sayısı –> nötron sayısı = 78

40. Bohr Atom Modeli için;
I. Hidrojen gibi tek elektronlu atomların yapısını açıklar.
II. Elektron temel hâlden üst enerji seviyesine çıkarken enerji alır.
III. Elektron üst enerji seviyesinden temel enerji seviyesine dönerken ışıma yapar.
yargılarından hangisi yada hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

41. Bohr atom modeli ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangileri doğrudur?
I. Elektronlar çekirdeğin etrafında dairesel yörüngelerde hareket eder.
II. Çekirdekten uzaklaştıkça enerji seviyelerinin enerjisi de azalır.
III. Bütün atomlar temel haldeyken tüm elektronları 1. enerji düzeyinde bulunur.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

42. Bohr atom modeline göre uyarılmış bir atomda 3. enerji düzeyinden 1. enerji düzeyine inen bir elektron için,
I. Atom ışıma yapar.
II. Elektron 3. enerji düzeyindeyken uyarılmış,
1. enerji düzeyindeyken temel haldedir.
III. Elektron 3. enerji düzeyindeyken kararsızdır.
IV. Elektronun enerjisi artar.
yargılarından hangisi ya da hangileri yanlıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) Yalnız IV D) II ve IV E) I, II ve III

43. Rutherford’un altın levha deneyiyle;
I. Atom hacminin büyük kısmı boşluktur.
II. Pozitif yükler küçük bir hacimde toplanmıştır.
III. Elektronlara çarpan α tanecikleri geri yansır.
IV. Elektronlar katmanlarda bulunur. yargılarından hangisine ya da hangilerine ulaşılamaz?
A) III ve IV B) Yalnız I C) I ve II D) I, II ve IV E) I, III ve IV

44. (X2Y3)2- iyonunun 58 elektronu vardır. Buna göre X in proton sayısı kaçtır? (8Y)
A) 20 B) 18 C) 17 D) 16 E) 15

45. Proton ve nötron sayıları bilinen bir taneciğin,
I. Elektron sayısı
II. Çekirdek yükü
III. Nükleon sayısı
niceliklerinden hangileri kesinlikle bulunabilir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve IIID) II ve III E) I, II ve III

9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Kimya Ders Kitabı Sayfa 95 Cevabı

46. Amonyak (NH3) bileşiğindeki nötron, proton ve elektron sayıları hangi seçenekte doğru verilmiştir? (14 7 N, 1 1H )
proton nötron elektron
A) 10 10 10
B) 10 7 10
C) 17 17 17
D) 24 24 24
E) 10 10 7

47. 27Al3+ iyonu ile 8O2- iyonu izoelektroniktir. Buna göre Al atomunun nötron sayısı kaçtır?
A) 14 B) 16 C) 18 D) 20 E) 27

48. 2n nX, 2n+2 n+1Y3-, 2n+2 n+2Z2- tanecikleri için aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) X ile Z izotondur.
B) Y ile Z izobardır.
C) Y ile Z izotopdur.
D) Y ile Z izoelektroniktir.
E) X, Y, Z aynı grupta değildir.

49. İzotop Atomlar için,
I. Proton sayısı farklıdır.
II. Kütle numarası farklıdır.
III. Fiziksel özellik farklı, kimyasal özellik aynıdır.
yargılarından hangisi yada hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

50. Çekirdeğinde 19 protonu 21 nötronu bulunan X atomunu izotopu aşağıdakilerden hangisidir?
A) 40 19X B) 40 20X C) 27 13X D) 39 18X E) 39 19X

51. Katman elektron dağılımı X2- olan iyonun nötron sayısı 8 olduğuna göre X atomunun p, e, n sayıları arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisidir?
A) e
p=n C) e
p>n E) p>e=n

52. Mg2+ iyonunun katman elektron dağılımı bilindiğine göre; Mg atomunun
I. Son katmanındaki elektron sayısı
II. Çekirdek yükü
III. Proton sayısı
IV. Kütle numarası
bilgilerinden hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) II ve IV C) I ve II D) I, II ve III E) I, II, III ve IV

53. Xm iyonu Y+ iyonuna 2 elektron verdiğinde iyon yükleri eşit olmaktadır. Buna göre m sayısı kaçtır?
A) -3 B) -2 C) -1 D) +1 E) +2



Yorum yapın